Nhưng để được sáng tỏ hơn về nội tâm của bạn trai và để các nhận xét tâm lý trong các phần trước được có giá trị giáo dục, tôi viết thêm chương sau. Phải chịu thiệt là tội nghiệp cho nhiều bạn trai, có tới 90% vì thiếu sự giáo dục về nam nữ, đã có những tâm tình rất phức tạp sau lúc xuất tinh lần thứ nhất. Ngày xưa Khuất Nguyên chán đời cho là chỉ một mình tỉnh, thiên hạ đều say, đời đục cả, một mình ông trong.
Nhưng nguyên nhân là tại trong đường gân thớ thịt của họ có khuynh hướng thông truyền nòi giống, khuynh hướng mà tạo hóa khiến họ có. Con đẻ của tự ái, dấu hiệu của ý thức nhân cách đấy. Dưới hiên gia đình vợ chồng nên hiểu tâm lý nầy để khỏi hiểu lầm nhau mà hạnh phúc khó bảo đảm.
Họ bất mãn vì cô kia xấu mà làm kiêu, còn cô khác đẹp lộng lẫy mà hung dữ. Tình yêu và ý chí mạnh hơn cả. Một đacëtính của lương tâm bạn trai là dứt khoát.
Nó là một việc cao cả, cao siêu thiện mỹ lắm con nhưng nếu nói sái mùa, cho kẻ không cần nghe, dư thừa và nói với ác ýnó sẽ thành khả ố. Tôi gặp nhiều bạn hay quạu quọ, ít giao thiệp với bạn trai khác, ngay lúc họ mới ngủ trưa dậy mà có bạn gái đến thăm họ, họ cũng niềm nở cười, coi ngỡ ngàng, khô khan mà vẫn cười. Thì họ cũng sắp gần các ảnh giai nhân vì cho là đồng loại.
Về trong gia đình họ sống phần nào đời sống của họ thôi: vì công ăn việc làm, vì trách vụ xã hội, họ sống ở các nơi khác nhiều hơn. Khi có tâm giao lãng mạn bạn trai khó làm việc, học hành ở xa bạn mình. Người chồng sống cần sự âu yếm của vợ lắm, nhưng họ chịu không nổi sự nheo nhóc của gia đình: con khóc, lợn kêu, đầy tớ đi rật rật, áo quần ngổn ngang, các thực phẩm tới bữa ăn mà chưa sẵn.
Nhưng bây giờ tâm hồn nghe sao bát ngát như sa mạc về đêm. Phải chịu lương trí của bạn gái thì nhiều, mà có lắm kẻ không nhận thức được quái tật nầy. Mà thường tuổi thơ hay làm nhiều việc tuổi già rơi lệ.
Những tật căn bản là láo xược, gian tham, thô lỗ, tục tằn, mê ăn, hỗn ẩu và dâm ô. Tuy suy nghĩ như vậy, tôi không dám quả quyết đ àn ông là phái yếu về quan điểm nầy. Ngày xưa Khuất Nguyên chán đời cho là chỉ một mình tỉnh, thiên hạ đều say, đời đục cả, một mình ông trong.
Ta có thể nói đ àn ông phản bội hay hối hận và nếu được giúp đỡ khôn ngoan sẽ phục thiện. Nghệ phẩm của họ là những bài tâm ghi, những phương thế họ ký thác tâm hồn hay là sự thổ lộ lòng mơ ước của họ về ái ân. Nếu bạn chưa làm hiệu trưởng, chưa làm nhà giáo, xin bạn bước vô trung học đường để đừng trách tôi nói lố.
Thôi giá hoàn toàn đẹp, mang hình họ kè kè trong túi phỏng được lợi gì. Thiếu gì bạn gái yêu một bạn trai bao nhiêu thì ghét cha mẹ, bà con của người yêu bấy nhiêu. Văn hào Nga Tolstoi tự thú rằng người yêu trên những chim se sẻ.
Cho họ biết rằng người bạn đời là nguồn an ủi họ đấy. Tôi không nói thiện chí của họ đâu. Sau hết một ác quả quan hệ là ý chí chịu thiệt thòi nhất .