Do đó, các quy tắc đọc mà chúng tôi đã đưa ra là các quy tắc của quá trình đọc bên trong. Một sự thay đổi nhỏ trong thói quen có thể đem lại hiệu quả to lớn là như thế. Nhưng những câu hỏi tiếp theo được đặt ra sẽ là: Tại sao Sumter bị bắn? Liệu có thể tránh được cuộc chiến sau vụ tấn công đó không? Nếu tránh được chiến tranh thì chúng ta còn quan tâm đến cuộc tấn công xảy ra vào một ngày mùa xuân từ hơn một thế kỷ trước nữa không? Nếu chúng ta không quan tâm, không chú ý đến nhiều cuộc tấn công vào pháo đài khác, mà lại chú ý đến những điều mà chúng ta không biết gì về nó cả, thì liệu cuộc nổ súng vào Sumter có còn là một sự kiện lịch sử quan trọng nữa không?
Nghệ thuật sử dụng bách khoa toàn thư để trợ giúp cho việc đọc chính là nghệ thuật đưa ra các câu hỏi phù hợp về các dữ kiện. Tại sao họ có thể tỉnh táo đến thế? Đối với họ, có một sự khác biệt lớn giữa việc đọc hay không đọc cuốn sách họ đang cầm. Sự thật là cuốn sách hầu như không đề cập đến con người mà đối tượng này được Darwin nhắc tới trong cuốn sách sau của ông - cuốn The Descent of Man (Nguồn gốc loài người).
Đó phải là một câu chuyện tả thực, nhưng không thất thiết phải miêu tả hiện thực cuộc sống, xã hội theo phương pháp thí nghiệm hay nghiên cứu. Vì thuật ngữ là một trong những thành tựu hàng đầu của nghệ thuật viết và đọc, nên chúng ta có thể coi nó như nghệ thuật sử dụng từ ngữ một cách điêu luyện nhằm mục đích truyền đạt kiến thức. Hành động ở đây không hẳn mang nghĩa đi đâu hoặc làm gì.
Vì vậy Euclid gọi chúng là khái niệm chung. Nói cách khác, lời giải thích một hiện thực hay một phần của nó, không phải là dữ kiện trừ phi phần đông nhất trí điều đó là đúng. Trong cuộc sống, không phải lúc nào ta cũng hiểu rõ mọi chuyện ngay khi nó vừa xảy ra, mà phải đợi sau này nhìn lại ta mới hiểu được.
Lúc đó, bạn phải trả lời được câu hỏi Đúng ở chỗ nào?. Nếu có một cuốn sách nào đó, đầu tiên bạn sẽ làm gì? Euclid mặc định rằng bạn hiểu chính xác tất cả các từ khác trong câu.
Những quy định như vậy thường xuất hiện ở đầu cuốn sách dưới dạng định nghĩa, định đề, tiền đề,… Vì việc quy định cụ thể cách sử dụng là một đặc điểm của các ngành khoa học tự nhiên nên người ta thường nói rằng những ngành khoa học này giống những trò chơi hay chúng có cấu trúc của một trò chơi. Chỉ khi đó, họ mới sẵn sàng nghiên cứu vở kịch kỹ hơn và cẩn thận hơn vì lúc này họ đã hiểu vở kịch đủ để nghiên cứu sâu hơn. Có nhiều công cụ giúp mắt không dừng lâu ở một chỗ.
Ý nghĩa của tác phẩm giả tưởng phụ thuộc vào cả những gì đã nói ra và những gì hàm ẩn trong đó. Cuốn sách này nghiên cứu nguồn gốc của cải của một quốc gia thuộc bất kỳ nền kinh tế nào dựa trên sự phân công lao động; xem xét mối quan hệ giữa lương trả cho người lao động, lợi nhuận quay vòng vốn, và tiền thuê công xưởng máy móc như những yếu tố cơ bản quyết định giá của hàng hoá. Người bắt bóng là người tiếp nhận thông tin theo nghĩa là hành động của họ làm quả bóng dừng lại.
Nên đặt những vấn đề chung hơn trước các vấn đề ít chung hơn và chỉ rõ mối quan hệ giữa các vấn đề. Đó là: Lần đầu tiên đọc một cuốn sách khó, hãy đọc hết cuốn sách mà không cần dừng lại suy nghĩ ở những điểm bạn chưa hiểu ngay tức thì. Hơn thế, nó gắn kết giai đoạn đầu của quá trình đọc phân tích (vạch ra cấu trúc sách) và giai đoạn thứ hai (làm sáng tỏ nội dung).
Để chương này có ích với bạn, chúng tôi sẽ giải thích ý nghĩa của thuật ngữ này theo cách mà chúng tôi sử dụng. Các quy tắc mà chúng ta bàn luận từ đầu tới giờ liên quan đến việc tác giả viết thế nào cho dễ hiểu và độc giả đọc thế nào là hiệu quả. Bởi nếu không ta sẽ không còn việc gì để làm nữa.
Một số người viết có khả năng kiểm soát rất tốt - họ biết rõ điều mình muốn viết, và chuyển tải chúng rất chính xác. Còn nếu bạn cần một lời giải thích, thì bạn phải suy nghĩ để hiểu được lời giải thích đó. Chúng tôi mới chỉ ra rằng, khi chạm đến một vấn đề nào đó, không chỉ có một quyển sách nói về nó.