Điều tốt nhất mà người ta có thể mong đợi là giới thiệu cho họ một học thuyết về sự hoàn hảo: Trong một vài hoàn cảnh nào đó, nhất là trong lĩnh vực quan hệ thân mật cá nhân. Chính nỗi sợ cho tương lai hay nỗi hối tiếc cho quá khứ và sự không tự nguyện đã rút mất niềm vui sống của chúng ta trong giây phút hiện thực này. Những lời nói dối có thể gây ra nguy hại cho mối quan hệ nhất mà chúng ta tự nhủ mình thường liên quan đến những lời hứa: «Không gì có thể đẹp hơn một lời hứa, nhất là sau khi nó đã buột ra».
Tôi được cảnh báo điều này bởi vì tôi nhận thấy mặt trái của vấn đề trong công việc của mình: những bậc cha mẹ có con cái không thành đạt, nghiện ma tuý, vướng mắc tới luật pháp, hoặc gặp phải những sai lầm khác trong cuộc đời. Chúng ta tin vào cái gì có quan hệ gần gũi với nhu cầu mà chúng ta cảm thấy trong sâu kín lòng mình - chẳng hạn như giấc mơ mà tất cả chúng ta thường mang theo về một tình yêu hoàn hảo, sự chấp nhận không hoàn hảo về điều gì chỉ có sẵn từ một người mẹ tốt. Nỗi nhớ quê nhà đối với một quá khứ được lý tưởng hoá rất phổ biến và thường vô hại.
Đôi khi nó lên đến cực điểm là họ phải rời khỏi ngành y và đôi khi ra toà. Người ta thậm chí còn dán nhãn cho chứng này là «triệu chứng về người vợ phải nạp năng lượng», chúng ta mặc nhiên coi là họ không có khả năng để thay đổi tình trạng của mình và nên nâng những tiêu chuẩn về trách nhiệm với những người khác. Con số lính Mỹ bị chết trong thực tế đã lên tới 58000 người.
Rất nhanh sau đó, chúng tôi nói về những điều như lòng can đảm và sự quyết tâm. Những rắc rối này giúp ta giải thích rất rõ lý do tại sao chúng ta không được hoàn thiện như mình mong muốn. Sự chữa trị đúng mức chứng tuyệt vọng đối với người già thường bị người ta từ chối.
Quan điểm nói chung là bi quan này về bản chất tự nhiên của con người chứng tỏ rất nhiều điều về những gì bạn đã phải trải qua trong thời thơ ấu. Trên hết phải là lòng tốt, sự tình nguyện hiến dâng vì người khác. Mỉm cười là dấu hiệu của óc hài hước và bạn hãy nhớ một câu nói rất đúng về bản chất của con người như sau: «Mọi thứ có thể rất ảm đạm nhưng bạn không cần phải quá nghiêm túc».
Với kiến thức này, người ta đã cho chúng ta cơ hội để phá vỡ tình trạng do ăn không ngồi rồi gây ra và những cảm xúc về sự vô nghĩa và tuyệt vọng có liên quan đến nó. Hay như khi Condoleezza Rice bắt đầu một câu chuyện: «Khi tôi đang kể cho chồng tôi. Chúng con cảm ơn Người về cuộc chiến này, đầy lòng biết ơn vì tuy nó không phải là cuộc chiến tốt đẹp nhất thì cũng còn hơn là không có một cuộc chiến nào.
Những mục đích và các thói quen nằm ẩn phía sau hầu hết những cư xử của chúng ta hiếm khi đi theo lô gích; chúng ta thường bị điều khiển theo cảm hứng, các định kiến và những cảm xúc mà chúng ta chỉ lờ mờ nhận biết. Tâm lý học trị liệu, nếu được làm một cách hoàn hảo là sự kết hợp của cả sự tự thú, làm cha mẹ và cả tư vấn qua những trải nghiệm. Tôi đã chữa chạy cho vô số các kỹ sư giỏi hay kế toán cừ hay người lập trình máy tính xuất sắc.
Trái lại, hầu hết ký ức trẻ thơ thường chất đầy cảm giác về một trách nhiệm bắt buộc để «làm cho bố mẹ tôi hài lòng» - bằng những thành công ở trường, tránh xa những rắc rối, kết hôn với người thích hợp và sinh ra các cháu cho ông bà. Giữa đám mây mù của những khóa học tương ứng đầy hạn chế như mỹ thuật công nghiệp, đại số, giáo dục thể chất. Trước hết, anh phải chắc chắn rằng anh ta đã chết chưa?».
Hiện tượng này đặc biệt rõ ràng trong cái cách mà mọi người lựa chọn người sẽ trở nên thân thiết đối với mình. Quảng cáo thể hiện cho chúng ta những hình ảnh gợi ý rằng hạnh phúc có thể thuộc về chúng ta thông qua việc làm chủ những hàng hoá có tính vật chất. Mức độ nằm giữa sự thờ ơ với quá khứ và sự đắm chìm trong nó chính là một nơi mà chúng ta có thể học được từ những gì đã xảy ra với mình, bao gồm cả những lỗi lầm không thể nào tránh khỏi và sự thâm nhập vào những hiểu biết này là các kế hoạch của chúng ta cho tương lai.
Điều này nghe có vẻ dễ nhưng tôi đã thấy nhiều người không biết cách nối kết một mối quan hệ giữa hành vi và cảm xúc. Nhiều sự không chung thuỷ chính là đỉnh cao của những cuộc hôn nhân bất hạnh nhưng lại đặt trên nền tảng của ảo ảnh này. Sự gia tăng của phẫu thuật thẩm mỹ, sự tiêm botulinum toxin và các loại thuốc làm giảm nếp nhăn và hói đầu-những tiến trình bình thường của quá trình lão hoá- đã khiến cho nỗi sợ tuổi tác trở nên một cơn cuồng loạn.